1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 (8 Votos)
Carlos Morais

Clica na imagem para ver o perfil e outros textos do autor ou autora

Milho maduro

Castelao nem manipulado nem idealizado

Carlos Morais - Publicado: Quinta, 18 Agosto 2011 02:00

Carlos Morais

Em plena implementaçom do holocausto galego, umha delegaçom da Pátria submetida ao martírio da repressom franquista percorreu algumhas das principais cidades dos Estados Unidos procurando solidariedade para a causa antifascista. Era pleno verao de 1938 quando Castelao, Virginia Pereira e Luís Soto iniciavam a gira pola costa leste.


Em Nova Iorque, o autor de Atila em Galiza e Milicianos encheu entusiastas auditórios, recetivos com a defesa da liberdade. Fiel à conceçom de cronista da realidade também tivo tempo de retratar de forma sublime a marginalizada comunidade afrodescendente.

Mas nom foi essa a única viagem a Nova Iorque antes de se estabelecer transitoriamente nessa megalópole prévio o seu definitivo exílio em Buenos Aires. Em novembro de 1945, já finalizada a Segunda Guerra Mundial, a Unidade Galega de Nova Iorque homenageou Castelao, tal como ilustra a fotografia que acompanha esta reflexom. O retrato coletivo constata a eloqüente atmosfera eletrizante do seu verbo sedutor, mas sobretodo a enorme capacidade de convocatória da causa republicana, ainda viva no exílio, mas derrotada nos campos de batalha.

Político e artista, erudito homem da cultura e ativista da liberdade. Cara e coroa da mesma personalidade. O Castelao genuíno e contraditório.

Mas reparemos na simbologia que preside o ato. Emblema de fouce entrelaçando pola esquerda estrela branca de cinco pontas com faixa azul no seu interior. Este distintivo une fraternalmente a bandeira ianque e a republicana espanhola.

A bandeira da Galiza estrelada polo comandante Esturao, do Batalhom Galego do Quinto Regimento, ainda nom tinha sido popularizada. Tampouco a faixa azul celeste sobre imaculado pano branco se fazia acompanhar polos dourados cabelos da sereia atlántica que, como o Nautilus do capitám Nemo, também gostava de desfrutar das acolhedoras águas da ria de Vigo.

Afortunadamente, devemos destacar a ausência, muito habitual na época, da infame cruz imperialista, racista e xenofóbica do mito católico do apóstolo Sant Yago que adultera a nossa ensenha.

Que absurdo empregar este símbolo, empapado de sangue "infiel", em pleno combate contra os que metamorfoseavam a guerra contra o proletariado e o povo galego numha grotesca cruzada contra o bolchevismo internacional! Eis mais umha expressom das enormes contradiçons de capítulos recentes da causa galega.

Artista patriota ou galego erudito?

A figura de Daniel Afonso Rodrigues Castelao segue tinginda da polémica apaixonada que intrinsecamente acompanha umha biografia da sua intensidade.

Seis décadas após a sua morte no exílio bonarense, quase trinta anos depois da infame violaçom da sua última vontade de só trazer os seus restos à Pátria libertada, boa parte do seu integral legado de polígrafo, artista, teórico e construtor da Naçom Galega, ainda segue eclipsado entre duas visons aparentemente antagónicas.

Por um lado, esse inofensivo galeguismo de que tanto gosta de presumir o chefe do partido sem nome que governa coligado a Comunidade Autónoma com o PP. Polo outro, o possibilismo autonomista da santa trilogia de Paco, Beiras e Aymerich.

As duas teimam em negar ambas faces para assim se apropriarem do seu prestígio, tam profundamente assente na marca coletiva da consciência do nosso povo.

Os do trombom e os da obsessiva patologia anti-independentista oscilam entre a negaçom do seu compromisso político e a idealizaçom do seu ideário. As sesgadas interpretaçons da direita espanhola a circunscrever o rianjeiro universal ao campo das artes e a literatura constrastam com a fetichizaçom do seu pensamento por parte da atual caricatura do nacionalismo galego refundado em 1964.

Ambas leituras som sesgadas e carecem de suficiente rigor e consistência. Castelao foi um artista plástico, um narrador genial, um inigualável humorista, sim, mas nom se pode ocultar que a prática totalidade desta obra está concebida como contribuiçom arquitectónica para a cosmovisom galega negada polo assimilacionismo espanhol.

Castelao foi um galego da pequena-burguesia vilega que evoluiu do natural espaço ideológico em que por origem social se ajustava na sua época -o conservadorismo da primeira restauraçom bourbónica, face os postulados progressistas republicanos do setor hegemónico emanado da batalha ideológica do nacionalismo galego posterior às Irmandades da Fala. Mas sempre limitado ao quadro ideológico da conciliaçom de classes e de procurar o encaixe da Naçom Galega numha imaginária Hespaña.

Qualquer olhadela retrospectiva que do século XXI pretenda realizar um balanço rigoroso da sua determinante influência na posterior formaçom ideológica e desenvolvimento do movimento popular que durante três décadas pretendeu construir um projeto soberanista e de esquerda, até a sua posterior capitulaçom, nom pode deixar-se hipnotizar polas interpretaçons analíticas do imaginário coletivo esculpidas polos seus teóricos. Idealizárom umha boa parte do seu legado para justificar a carência de audácia e coragem na hora de defenderem sem eufemismos a necessidade de dotar a Galiza de um Estado de seu.

Castelao foi um patriota galego, um democrata radical, com substrato progressista, laico e republicano, mas sempre condicionado e hipotecado por umha filosofia conciliadora e umha conceçom pouco dialéctica da construçom nacional. Contrariamente ao que se alardeia como virtude a partir de aparentes posiçons radicais marxistas, nunca superou a conceçom orgánico-historicista derivada de Murguia e mais tarde do Risco seduzido polo nacional-socialismo alemám. A caracterizaçom da Naçom Galega que emprega no Sempre em Galiza é devedora destas influências, mas também da rigidez dogmática do opúsculo de Staline "O marxismo e a questom nacional" (1913) .

Devemos, pois, corrigir interpretaçons erróneas que tanta perversom tenhem provocado na nossa luita de libertaçom nacional. A esquerda independentista e socialista galega deve fechar o capítulo da revisom interpretativa da vigência do seu "testamento" político, superando definitivamente leituras tam estreitas e hoje tam pouco úteis para a causa da Revoluçom Galega.

Despreendamo-nos das veleidades interclassistas, da conciliaçom com Espanha, com ou sem agá, com ou sem enhe, das seguidistas e acomodatícias condutas que tanto dano tenhem provocado à causa nacional até o extremo de a fazerem retroceder décadas.

Reivindiquemos o Castelao antifascista e anti-imperialista, o Castelao internacionalista, o pró-reintegracionista de "a nossa língua está viva e floresce em Portugal". Fagamos nosso o mais coerente da sua fértil e progressiva açom teórica-prática que primeiro supera o acidentalismo e a indefiniçom dos bons e generosos, depois facilita as alianças com o movimento obreiro e a esquerda marxista, posteriormente combate a deriva pinheirista; o Castelao que falece no exílio a teimar em manter aceso o facho do Conselho da Galiza, o nosso governo no exílio. O Castelao que nunca capitula nem renúncia à Pátria, o autor do nosso escudo nacional, das comoventes denúncias da barbárie fascista. O magistral Castealo que consegue plasmar sobre lenço e papel algumhas das mais genuínas estampas da galeguidade.

Mas sempre partindo da premissa que é um ponto de partida, nunca de chegada.

Denantes mortas que escravas!

Galiza, 24 de abril de 2011, no 95 aniversário do fusilamento polo imperialismo británico do revolucionário marxista irlandês James Conolly

Fonte: Revista Tintimám.


Diário Liberdade é um projeto sem fins lucrativos, mas cuja atividade gera uns gastos fixos importantes em hosting, domínios, manutençom e programaçom. Com a tua ajuda, poderemos manter o projeto livre e fazê-lo crescer em conteúdos e funcionalidades.

Microdoaçom de 3 euro:

Doaçom de valor livre:

Última hora

Quem somos | Info legal | Publicidade | Copyleft © 2010 Diário Liberdade.

Contacto: info [arroba] diarioliberdade.org | Telf: (+34) 717714759

Desenhado por Eledian Technology

Aviso

Bem-vind@ ao Diário Liberdade!

Para poder votar os comentários, é necessário ter registro próprio no Diário Liberdade ou logar-se.

Clique em uma das opções abaixo.